Κιλκίς, 18-04-2017
Αριθμ. Πρωτ. : Φ.22.6/1828
Περιφερειακής Ενότητας Κιλκίς,
εγκρίνει την ίδρυση και λειτουργία Τοπικού Θεματικού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με θέμα: «Όψεις Βιοποικιλότητας και Αειφορίας: Από το Βοτανικό στο Σχολικό Κήπο» για το σχολικό έτος 2016-2017, με συντονιστικό φορέα το Κ.Π.Ε. Κιλκίς, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κιλκίς - Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων.
«Λαμβάνοντας υπόψη το διαρκές ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας - Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κιλκίς και τη διάθεσή τους να αναπτύξουν με τους μαθητές και τις μαθήτριές τους, με συστηματικό τρόπο πρακτικές φιλικές στο ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον, να τις επικοινωνήσουν μεταξύ τους, αλλά και σε τρίτους (παιδιά και ενήλικες), αποφασίστηκε να διαμορφωθεί πρόταση για τη δημιουργία Τοπικού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΤΔΠΕ) με τίτλο: «Όψεις Βιοποικιλότητας και Αειφορίας: Από το Βοτανικό στο Σχολικό Κήπο».
Το Κ.Π.Ε. Κιλκίς, στο πλαίσιο της διαρκούς στήριξης των εκπαιδευτικών που υλοποιούν προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, λαμβάνοντας υπόψη το μεγάλο ενδιαφέρον που δείχνει η εκπαιδευτική κοινότητα με την υλοποίηση κάθε χρόνο περιβαλλοντικών προγραμμάτων που αφορούν τους κήπους, ιδρύει το Τοπικό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΤΔΠΕ) με θέμα: «Όψεις Βιοποικιλότητας και Αειφορίας: Από το Βοτανικό στο Σχολικό Κήπο» αναλαμβάνοντας να στηρίξει με εκπαιδευτικό υποστηρικτικό υλικό και επιμορφωτικά σεμινάρια το έργο των σχολικών ομάδων, που θα ενταχθούν στο Δίκτυο.
ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ
Οι σημερινές σχολικές αυλές καλύπτονται στο μεγαλύτερο ποσοστό τους από τσιμέντο. Οι εξωτερικοί σχολικοί χώροι-αυλές είναι τις περισσότερες φορές απρόσωποι χώροι, αισθητικά υποβαθμισμένοι, που εξυπηρετούν την ανάγκη των μαθητών για παιχνίδι και εκτόνωση, χωρίς όμως να υπάρχει σύνδεση με τη μάθηση. Η σχολική αυλή έτσι όπως είναι σχεδιασμένη συγκρούεται με τη φύση του παιδιού, αποκόβει τη μαθησιακή διαδικασία από το φυσικό περιβάλλον και την καθημερινότητα Το παιδί ζει σε χώρους (σχολική αυλή..) που έχουν σχεδιαστεί από ενήλικες και στηρίζουν το παρωχημένο παραδοσιακό ΄δασκαλοκεντρικό΄ μοντέλο διδασκαλίας.
Η ανάγκη αξιοποίησης του χώρου της σχολικής αυλής και περιβαλλοντικής αναβάθμισής του βασίζεται στη λειτουργία και χρήση του Βαλκανικού Βοτανικού Κήπου και του σχολικού κήπου ως εκπαιδευτικού μέσου κατάλληλου για την αποκατάσταση της επαφής των παιδιών με στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος, τη βιωματική προσέγγιση και μάθηση σε πολλά πεδία, καθώς και την ενεργό συμμετοχή των μαθητών στην κατασκευή και συντήρηση του.
Σκοπός του ΤΔΠΕ είναι να γίνει πεδίο για γόνιμο προβληματισμό και ανταλλαγή ιδεών ανάμεσα σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, στην εκπαιδευτική κοινότητα και την τοπική κοινωνία σχετικά με τους τρόπους και τις πρακτικές που συνδέονται με τη λειτουργία του σχολικού κήπου ως φυσικό χώρος έρευνας, ανακάλυψης, δημιουργίας, αλληλεπίδρασης με το φυσικό περιβάλλον, αλλά και ως δυναμικό πεδίο μάθησης μέσα από την πραγματική εμπειρία, που καλύπτει την ανάγκη για διδασκαλία, μάθηση, ψυχαγωγία, επαφή με περιβάλλον (παιδαγωγική, περιβαλλοντική και κοινωνική διάσταση του σχολικού κήπου).
Ο κήπος μέσα στο καθημερινό σχολικό περιβάλλον θα αποτελέσει ένα πεδίο καθημερινών διδακτικών και μαθησιακών δραστηριοτήτων. Οι μαθητές που θα απασχολούνται στο σχολικό κήπο μέσα από την ενεργητική συμμετοχή τους στη δημιουργία και συντήρηση του θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τα φυτικά είδη της τοπικής χλωρίδας, να προβληματιστούν για τη σημασία και την προστασία της βιοποικιλότητας, να καλλιεργούν τα δικά τους φυτά και να παρακολουθούν την ανάπτυξη τους και παράλληλα να ανακαλύπτουν, να ερευνούν, να ενεργοποιούν τη δημιουργικότητά τους, ενώ μέσω της βιωματικής εκπαίδευσης, της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον, της ομαδικής εργασίας, της συνεργασίας εντός της μαθητικής ομάδας, αλλά και του σχολείου με τοπικούς φορείς αναμένεται να εμφανίσουν βελτιωμένες κοινωνικές δεξιότητες και συμπεριφορά, ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανότητας επίλυσης προβλημάτων, βελτίωση των επιδόσεων στις επιστήμες, αυξημένη αυτοεκτίμηση (μέσα από τη βίωση της χαράς της δημιουργίας και διαμόρφωσής του), περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση (αίσθημα επικοινωνίας με τη φύση) και μέριμνα για το σχολικό περιβάλλον, που θα έχει ως αποτέλεσμα την εξέλιξή τους σε περιβαλλοντικά ευαίσθητους ενήλικες.
Το ΤΔΠΕ θα συντονίζει τη δικτύωση των σχολείων, των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των υπόλοιπων εμπλεκομένων ομάδων με γνώμονα την οργανωμένη επιστημονική, διδακτική και παιδαγωγική προσέγγιση του θέματος.
ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ
Το συγκεκριμένο Τοπικό θεματικό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο πλαίσιο της Εκπαίδευσης για την Αειφορία στοχεύει
στην ανάδειξη της σημασίας της βιοποικιλότητας για τη ζωή του πλανήτη και του ανθρώπου.
στην προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας
στην περιβαλλοντική αναβάθμιση του σχολικού χώρου (αλλαγή της αισθητικής) και ανάδειξή του σε δυναμικό πεδίο αγωγής, μάθησης και δημιουργίας
στο πρασίνισμα του σχολείου και της πόλης ή της τοπικής κοινότητας
στην αποκατάσταση της επαφής των παιδιών -ιδιαίτερα όσων ζουν στις σύγχρονες µεγαλουπόλεις- με στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος μέσω του Βαλκανικού Βοτανικού Κήπου Κρουσσίων.
στην απόκτηση στοιχειωδών γνώσεων από τους μαθητές για τη διαμόρφωση ενός κήπου
στη γνωριμία τους με βασικά είδη φυτών της Ελληνικής και Βαλκανικής χλωρίδας (λαχανικά, αρωματικά φυτά, λουλούδια οπωροφόρα δένδρα, διακοσμητικοί θάμνοι) με έμφαση σε αυτά του τόπου τους
στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση τους σχετικά με το ρόλο των φυτών στη σύγχρονη ζωή.
στη συνειδητοποίηση της διατροφικής, περιβαλλοντικής και οικονομικής αξίας καλλιέργειας φυτών του τόπου τους
σε έναν πιο υγιή τρόπο ζωής : φυσική δραστηριότητα στη φύση, παραγωγή υγιεινής τροφής με ήπιες και ασφαλείς μεθόδους
στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης των μαθητών (αίσθημα επικοινωνίας και σύνδεσης με τη φύση) και την εξέλιξή τους σε περιβαλλοντικά ευαίσθητους ενήλικες μέσα από την αλληλεπίδραση με το φυσικό περιβάλλον
στη φροντίδα των φυτών - σεβασμός για τη ζωή και το περιβάλλον
στη χρησιμοποίηση τόσο του Βαλκανικού Βοτανικού Κήπου Κρουσσίων όσο και της σχολικής αυλής ως τόπο μάθησης και δημιουργίας
στη συνεργασία εκπ/κών, μαθητών, γονιών, εμπλεκόμενων ομάδων, εθελοντών
στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων (κοινωνικότητα, ομαδική εργασία, συνεργατική συμπεριφορά)
στην πληροφόρηση της τοπικής κοινωνίας για τα αποτελέσματα των δράσεων των μαθητών
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ:
Βιωματική προσέγγιση
Ομαδική εργασία
Άνοιγμα του σχολείου στην τοπική κοινωνία
Ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών μεταξύ συνεργαζόμενων σχολείων
ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ :
• Η σημασία της βιοποικιλότητας για τη ζωή του πλανήτη και του ανθρώπου.
• Προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας
• Γνωριμία με τα βασικά είδη φυτών της Ελληνικής και Βαλκανικής χλωρίδας και ειδικότερα του τόπου μας
• Καλλιέργεια και παραγωγή από τους μαθητές με φυσικά μέσα μέρους των τροφών που καταναλώνουν (π.χ αρωματικά φυτά)
• Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών σχετικά με την αξία της καλλιέργειας φυτών και το ρόλο τους στη σύγχρονη ζωή.
• Η περιβαλλοντική, διατροφική και θεραπευτική αξία των φυτών
• Ο ρόλος των φυτών στο αστικό και περιαστικό πράσινο.
• Δημιουργία - διαμόρφωση σχολικού κήπου. Συντήρηση και διατήρησή του σε συνεργασία με εμπλεκόμενους φορείς (γονείς, εκπαιδευτικοί, πολίτες, τοπική αυτοδιοίκηση).
Ο σχολικός κήπος μπορεί να περιλαμβάνει κήπο λουλουδιών, βοτάνων, αρωματικών φυτών (βασιλικός, μαϊντανός, δυόσμος, ρίγανη, θυμάρι, σέλινο, μέντα, λεβάντα, φασκόμηλο, χαμομήλι, μαντζουράνα, δάφνη, δενδρολίβανο, ευκάλυπτος κ.ά) οπωροφόρων δέντρων, θάμνων κλπ.
Μπορεί να δημιουργηθεί στην αυλή του σχολείου ή σε γειτονικό ελεύθερο χώρο που θα παραχωρήσουν οι Δήμοι. Σε σχολικές μονάδες που δεν διαθέτουν επαρκή χώρο για φύτευση στο έδαφος, ο κήπος μπορεί να αναπτυχθεί σε μεγάλες γλάστρες, ζαρντινιέρες, παρτέρια (σταθερά ή μετακινούμενα) κ.ά.
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Η υποστήριξη των σχολείων και των εκπαιδευτικών του δικτύου θα πραγματοποιείται με ημερίδες, σεμινάρια, συναντήσεις εργασίας στο πεδίο, εξ αποστάσεως επιμόρφωση και διαδικτυακή υποστήριξη μέσω ιστοτόπου ενώ προβλέπεται και εκδήλωση διάχυσης των αποτελεσμάτων των εργασιών του δικτύου.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η διάρκεια λειτουργίας του ΤΔΠΕ θα είναι για ένα + ένα έτος (2016-17 και 2017-18), οι σχολικές μονάδες θα έχουν την δυνατότητα να συμμετέχουν από το τρέχον σχολικό έτος 2016-17. Μετά το τέλος της λειτουργίας του δικτύου και εφόσον η αξιολόγηση της λειτουργίας του είναι θετική θα αποφασιστεί η περαιτέρω λειτουργία του.
Θα καταβληθεί προσπάθεια το ΤΔΠΕ να εξελιχθεί σε Περιφερειακό ή Εθνικό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης από το έτος 2017-18.
